@Eğitim.21 – İş Birlikçi Öğrenme

Merhaba Arkadaşlar,

”Birlikte ayaktayız, bölününce yıkılırız. ” Hey You, Pink Floyd

Yukarıdaki alıntının, iş birlikçi öğrenme yaklaşımlarının arkasındaki, öğrencilerin sınıfta gerçek bir takım ruhu geliştirmesinden başlayarak etkin bir şekilde iş birliği yapmasına imkan tanıma fikrini güzel bir şekilde özetlediğini düşünüyoruz.
“İş birlikçi öğrenme, hepimizin bildiğini düşündüğümüz ve insanların, “Evet, öğrencilerim iş birliği yapıyor. Onları gruplara ayırıyorum” dediği bir konu. Ama bazen asla bunun ötesine geçmez. Tam olarak ne yapıyorlar? Gerçekten birlikte mi çalışıyorlar?” diye sorguluyor Dublin’deki DCU Eğitim Enstitüsü’nden Profesör Deirdre Butler.
Bu kursta, tam olarak Deidre Butler’ın yukarıda sorduğu soruların cevaplarını arayacağız. İş birlikçi öğrenmenin aslında ne olduğunu ve günümüzün öğrencileri ve öğretmenleri için neden önemli olduğunu tartışarak başlayacağız. Bu modülde iş birlikçi sınıf ortamında öğrencilerin ve öğretmenlerin rollerinin nasıl değiştiğini de gözden geçirecek ve somut örneklere bakmaya başlayacağız.

İşbirlikçi Öğrenme nedir ?

İşbirliğine dayalı öğrenme, çocukların ortak bir amaç için birlikte çalışmaları ile sağlanan bir öğrenme türüdür(Berk,1997). İşbirliği gerektiren ortak çalışma sırasında farklı yetenekte olan çocukların birbirlerine yardımcı olarak öğrendikleri sanısı, bu tür öğrenmenin temelini oluşturur. Çocukların birbirleriyle işbirliği kurarak, problem çözmeye, özgün bir yaratı ortaya çıkarmaya yada bilgi toplamaya çalıştıkları işbirliği yolu ile öğrenme, eğitici drama etkinliklerinde sık yararlanılan bir öğrenme yoludur.

 Araştırmalar, öğrencilerin kendi öğrenmelerini kontrol ettiklerini hissettiklerinde, kendi hayatlarıyla ilgili bir şey öğrendiklerinde ve başkalarıyla ilişki içinde öğrendiklerinde daha fazla motive olduklarını gösteriyor. İş birlikçi öğrenme yaklaşımları öğrencilere bu tür aktif öğrenme deneyimleri sağlamayı amaçlar. Ayrıca iş birlikçi öğrenme yaklaşımlarının, bağımsız öğrenme, iş birlikçi sorun çözme, eleştirel düşünme ve daha derin öğrenme gibi 21. yüzyıl becerilerini geliştirme potansiyeli bulunur. Bu potansiyel avantajlar nedeniyle iş birlikçi öğrenme son zamanlarda araştırmacıların ve uygulayıcıların ilgilendiği bir konu olmuştur.

”Bir araya gelmek başlangıç; birlikte kalmak ilerleme; birlikte çalışmak başarıdır”. – Edward Everett Hale.

Sınıf Kültürü Oluşturma

İşbirliğine dayalı öğrenme eğitici dramaya çok iyi uyan bir öğrenme türüdür. Çünkü çocuklar drama sırasında, grupla birlikte çalışırlar. Öğretmen, ya büyük gruptaki tüm çocuk içindeki küçük gruplara belirli roller verir. Her gruptaki çocuk, içinde bulunduğu gruptaki akranlarına karşı, ortaya çıkacak oyun, durum, öykü canlandırma konularında sorumludur.

İşbirliğine dayalı öğrenimin en önemli özelliği öğrencilerin ortak bir amaç uğruna küçük gruplar halinde birbirinin öğrenmesine yardım ederek çalışmalarıdır(Açıkgöz,1992:3). Sharan (1980)’ne göre işbirliğine dayalı öğretimde, takımların araştırma veya tartışmaların yapıldığı konularla ilgili olarak veriler toplaması, bireysel olarak yapılan çalışmaların birleştirilerek grup üretimine katkısının sağlanması ve elde edilen sonuçların birlikte tartışılarak yorumlanıp ürün halinde ortaya çıkarılması söz konusudur.

İşbirliğine dayalı öğrenme tekniklerini diğer öğrenme tekniklerinden ayıran balıca özellikleri Jhonson ve Jhonson (1987) şöyle sıralamışlardır;

1. İşbirliği yaparak çalışmaları beklenen gruplarda üyeler arasında olumlu dayanışma vardır. Hedefler ve görevler belirlenmiştir., böylece öğrenciler grubun diğer üyelerinin çalışmalarına da dikkat gösterirler.

2. İşbirliği içerisinde olan gruplarda üyelerin kendi üzerlerine aldıkları ve bireysel olarak yüklendikleri sorumlulukları vardır. Öğrenciler bu sorumlulukları konusunda takım olarak değerlendirilmelerinin yanında, tektek bireysel olarak değerlendirilirler. Böylece bütün üyeler , takımda kime yardım yada destek verilmesi gerektiğini öğrenirler. Küçük gruplarda ise öğrencilerin bireysel sorumluluk ve değerlendirilmeleri söz konusu değildir.

3. İşbirliğine dayalı öğrenme yönteminin esaslarına göre oluşturulmuş takımlarda takım üyeleri yetenek, cinsiyeti başarı ve kişisel özellikleri açısından heterojen olarak belirlenirken; geleneksel grupların oluşturulmasında çoğu zaman üyelerin bu özelliklerine dikkat edilmez.

4. İşbirliğine dayalı olarak oluşturulmuş takımlardaki tüm üyeler takımın öğrenme ve başarısından sorumludurlar. Her bir üyenin grup üretimine katkısı, başarısı veya başarısızlığı takım ve takımın içerisindeki tüm bireyler tarafından paylaşılmaktadır. Takım üyelerinde kendilerine verilmiş ödevi yerine getirmek için birbirlerine yardım etmesi, yol göstermesi ve destek olması beklenmektedir.

5. İşbirliği içinde olan gruplarda bütün üyeler liderlik görevini paylaşırlar. Geleneksel gruplarda ise lider öğretmen tarafından seçilir ve bütün gruptan sorumludur.

6. İşbirliği içinde olan içindeki gruplarda öğrencilerin amaçları her üyenin öğrenmesini en üst düzeye çıkarmak ve üyeler arasında iyi çalışma ilkelerini korumaktır.

7. İşbirliği yaparak çalışan gruplarda sosyal ve kişiler arası ilişkilerdeki beceriler ve beraber çalışmanın gereği öğrencilere doğrudan öğretilmektedir. Geleneksel gruplarda kişiler arası ilişkilerde ve küçük grup çalışmalarında gerekli olan becerilerin üyelerde var olduğu farz edilir.

8. İşbirliğine dayalı öğrenim yöntemlerinin uygulandığı gruplarda öğretmen gözlem yaparak grupta işbirliği içerisinde çalışırken ortaya çıkan problemleri analiz eder ve her gruba görevlerini ne şekilde yerine getirmeleri konusunda rehber olur. Geleneksel gruplarda öğretmenin gözlem yapması, yol göstermesi çok enderdir.

9. İşbirliğine dayalı olarak oluşturulmuş gruplarda öğretmenin esas rolü, gruptaki işbirliği ve verimin artması için takımların oluşturulmasından, takım ürünlerinin değerlendirilmesine kadar ki tüm aşamaların planlanmasını içemektedir.
İşbirliğine dayalı öğretimin uygulanması
Uygulama Aşamaları
1.Takımarın Oluşturulması
2.Isınma Etkinlikleri
3.Takımlarda Konu ve Görev Dağılımının Yapılması
4.Diğer Gruplarla Etkileşim
5.Takım İçinde Etkinlikler
6.Değerlendirme

1.Takımların Oluşturulması
2 yada 6 kişiden olan gruplar oluşturulacak. Buradaki asıl kural grubun heterojen bir şekilde oluşturulmasının sağlanması gerekir. Buda tüm takımların birbirine denk olacağı anlamına geliyor.

Yukarıda ki takım oluşturmak için gerekli şartlara bakarak gruplarımızı oluştururuz. Takımların denk olmasına özellikle dikkat edilir.
2.Isınma Etkinlikleri
Burada ise öğrencileri birbirlerine ısınmaları için etkinlikler düzenler ve kaynaşmaları sağlanır. Bu da takım içerisinde yapılır. Buradaki amaçla; kümeye beyi fırtınası yoluyla ad verme, küme sloganı ve hareketlerini belirleme, diyalektrik ve düşün-tartış-yaz-paylaş gibi etkinliklerden yararlanılabilir.

3.Takımlarda Konu ve Görev Dağılımının Yapılması
Burada ise üye sayısı kadar işlenen konu yada metaryali alt bölümlere ayrılır. Takım içindeki öğrencilerin bu alt bölümlerden birini seçmesini sağlanılır. Takım içindeki yönetici, sözcü, yazıcı, raporcu gibi görevleri demokratik olarak dağıtımını yapmalı yada yapılması sağlanmalıdır. Bütün bu işlemler diğer bütün gruplara da uygulanır.
4.Diğer Gruplarla Etkileşim
Aynı alt bölümlerden sorumlu olan bütün takımların üyeleri bir araya toplanmasını sağlanılır. Mesela takımlar beşerli gruplar halindeyse konu beş alt bölüme ayrılır ve her alt bölümü alan öğrenciler bir araya getirilir. Bu şekilde birbirleriyle fikir alış-verişinde bulunurlar ve bilgi paylaşımı gerçekleşmiş olunur.

Tabi bu aşamada çocuklara önergeler vererek bazı şeyleri yapmaları istemek gerekiyor. Bu yönergeler ne olabilir
:
a) konunuzu genel olarak gözden geçiriniz.
b) Metin içerisindeki önemli noktaları belirleyiniz.
c) Önemsiz noktaları çıkarınız.
d) Önemli noktaları listeleyiniz.
e) Bu listeleri tekrar ediniz.

5.Takım İçinde Etkinlikler
Etkileşim gruplarındaki öğrenciler kendi gruplarına dönerek kendi konularını takım arkadaşlarına anlatmalarını sağlanılır. Bu olaya katılımı sağlamak içinde bir yönerge hazırlayarak gruba uygulanabilir.

Nasıl olabilir bu yönerge:
a)…………………..burada ne anlatılmak isteniyor?
b)…………………..anlatılanlar arasında ne gibi benzerlikler var?
c)………………….. bu konular arasında ne gibi farklılıklar var?
d)……………………bu konu yada durumun örnekleri var mı?
e)…………………….. bu durum yada konunun ne gibi sonuçları olabilir?
6.Değerlendirme
Değerlendirme iki aşamadan oluşur:

1- Takım içerisindeki etkinliklerin değerlendirilmesi
2- Bireysel değerlendirme

Bu modülde ayrıca  iletişim ve etkileşim konusunu çalışıyor olacağız. Bildiğiniz gibi iletişim her alanda oldukça önemli unsurlardan biridir ve iyi bir iletişim ve işbirliği ağı oluşturmak yapılan çalışmayı başarıya ulaştırmada önemli bir kriterdir. Biz bu modülde iletişimi Eğitim açısından iki yönden inceleyeceğiz.

a- Okul İletişimi

b- Online İletişim

Okul iletişimi ve işbirliği online iletişim ve işbirliği ile bir arada gerçekleştiğinde okuldaki eğitim başarısına önemli katkılar sağlar. İlk önce iletişimin tanımı ile başlayalım.

 

A- Eğitimde İletişim ve Etkileşim

Eğitimde iletişim ve etkileşim nasıl olur ? eBook u okuyunuz.

B- Sınıf Yönetimi ve İletişim

Etkili bir sınıf iletişimi engelleri nelerdir ? eBook u okuyunuz.

Başarılı Okullar için İletişim

Okuldaki etkili bir iletişim ağı genel olarak okunun bütün başarısını etkiler ve pozitif katkılar sağlar. Okulda;

Öğrenciler arasında etkileşimi sağlayacak çalışmalar – grup çalışmaları, proje ve oyun tabanlı uygulamalar

Öğretmen – öğrenci arasındaki iletişim – Empati Saygı ve güven geliştirme – Öğrenci anatomisi ve öğretmen pedagojik yeterlilikleri

Okul yönetimi –  öğretmenler arasındaki iletişim – iş birliği zümreler arası iletişim – Eşit yaklaşımlar ve şeffaf bir yönetim şekli

Okul – Öğretmen –  veli iletişimi – velilerin okul aktivitelerine dahil edilmesi ve öğrenci ile ilgili konularda ortak hareket edilmesi

 

B- Online İletişim ve Öğrenme Toplulukları

INTERNET VE EĞİTİM Internet, netlerin neti, ağların ağı ya da tüm dünyadan, yüz binlerce bilgisayar ağının, bilgiye erişilmesi amacı ile birbirlerine bağlanmalarından oluşan bir ağ olarak tanımlanabilir.16 Internet, değişik bilgisayar ağlarında olan insanların, dünyanın neresinde olurlarsa olsunlar, birbirleriyle aynı ağ üzerindeymiş gibi haberleşmelerini ve bilgilerini en verimli şekilde paylaşmalarını sağlayan bir teknolojidir.17 İnsanlık tarihi içinde, iletişim ve eğitim alanında, küreselleşmeyi bu ölçüde kolaylaştıran, internet dışında başka bir teknoloji henüz geliştirilmemiştir. Internetin eğitimde kullanılmasıyla birlikte, geleneksel öğrenci ve öğretmen kavramları değişmiş, öğrene ve kolaylaştıran adlarını almışlardır. Öğrencinin rolü artık sadece kendisine sunulan bilgiyi almak değil, aynı zamanda bilgiyi arayıp bulmak, günlük hayatta kullanılabilecek duruma getirmek ve ondan yararlanmaktır. Bu sayede, “yaşam boyu öğrenme” kavramı güçlü bir dost bulmuştur kendine. Böylece de, kısa zamanda toplumun büyük bir bölümü, yaşam boyu öğrenen durumuna gelebilecektir. Internet sayesinde, “yer” kavramı, eğitim hizmetlerinden yararlanıp yararlanmamayı belirleyen bir kavram olmaktan çıkmaktadır. Çünkü internette “bir yer”, “her yer”dir. Ders programlarında sıkı sıkıya bağlı kalınan “yerellik”, tahtını, “küresellik” ya da “evrensellik” kavramlarına terk etmek üzeredir.

Bu nedenle okul iletişiminin yanı sıra okul başarısını başarısın arttırmak ve okulu online eğitim topluluklarının bir parçası yaparak okula daha vizyonel bir yön vermek önemlidir. Bu modülde, iki önemli uluslar arası online eğitim topluluğuna yer vereceğiz. Bunlar eTwinning Online Okul Ortaklığı ve Microsoft Eğitimciler Topluluğu

a- eTwinning Nedir ?

eTwinning Avrupa’daki okullar için oluşturulmuş bir topluluktur.
eTwinning, iletişim kurmak, işbirliği yapmak, projeler geliştirmek, paylaşmak; kısacası Avrupa’daki en heyecan verici öğrenme topluluğunu hissetmek ve bu topluluğun bir parçası olmak için, Avrupa ülkelerindeki katılımcı okullardan birinde çalışan personele (öğretmenler, müdürler, kütüphaneciler v.b.) yönelik bir platform sunmaktadır. eTwinning İle ilgili tüm bilgileri aşağıdaki Blendspace aracında bulabilirsiniz. Kursumuzun final görevi bir eTwinning projesi oluşturmak olduğu için bu bilgileri dikkatlice inceleyiniz. Bir eTwinning Projesi yaparak okulunuzun Avrupa çapında tanınmasını sağlayabilirsiniz.

b- Microsoft Eğitimciler Topluluğu

Bu topluluk bütün dünyadan öğretmenlerim bir arada olduğu, iletişim ve işbirliği yaptığı ve online eğitimler aldığı bir topluluktur. Bütün güncel eğitim trendlerini bu toplulukta takip etmeniz mümkündür. Kayıt olmak için bir microsoft emaili kullanınız. ( Hotmail, live, Outlook gibi. )
Microsoft Eğitimciler Topluluğuna gitmek için Tıklayınız

Sizin gibi eğitimciler için oluşturulan bu kişiselleştirilmiş merkezle bağlanın ve işbirliği yapın, eğitim ve dersler bulun ve rozetler ve sertifikalar kazanın. Sizlere bu eğitimde Microsoft Yenilikçi Eğitmeni olma fırsatını sağlayacağız. Bunun için üstte verilen linke gidip kayıt olunuz. Twitter veya Facebook hesabınız ile de kayıt olabilirsiniz. Kayıt olup profilinizi düzenledikten sonra, sağ üst köşede Hello …… Adınız ı göreceksiniz. Adınıza tıklayın ve açılan menüde Redeem Code seçiniz ve sizinle paylaşacağım derslerimin kodları birer birer girip SUBMIT e tıklayınız bütün kodlar bitinceye kadar aynı işlemi tekrar ediniz. Bu işlem hem Microsoft yenilikçi eğitmeni rozetini almanızı sağlayacak hem de puan toplamanızı sağlayacak bunların yanısıra yenilikçi eğitmen sertifikası da alabileceksiniz.

Skype aktiviteleri ile bütün dünyadan okullar ile iletişime geçip online dersler yapıp deneyimlerinizi paylaşabilirsiniz.

C- İletişim ve Proje Planlama Web 2.0 Araçları

İletişim Araçları : Şu an için en yaygın olan Whatsapp uygulaması okul veli ve öğrenci iletişimi için en popüler uygulamadır. Bunların yanı sıra bir çok farklı iletişim aracı da kullanılabilir.

En iyi sınıf işbirliği araçları için tıklayınız.

 

Görevler

• Modül bilgilerini çalışınız.
• www.etwinning.net  Linkine gidip eTwinning  portalına kayıt olunuz ve profil sayfanızı düzenleyiniz.
• Bir eTwinning projesi için bir fikir geliştiriniz ve bu konuda araştırma yapınız.
• I wish you to linkine gidiniz ve bir İyi Tatiler videosu hazırlayıp linkini Facebook grubumuzda paylaşınız.
• http://doodle.com/ adresine giderek, bir etkinliğiniz için gün ve saat önerileri olan bir Doodle hazırlayınız ve linkini Facebook grubumuzda paylaşınız.
• https://giphy.com/ adresine gidip bir eTwinning gif i hazırlayınız ve Facebook grubumuzda paylaşınız.

Modül Bitirme Rozetiniz

Başarılar Dilerim

 Adil Tugyan