Modül 3:Endüstri 4.0 Alt Teknolojileri
Akıllı Fabrikalar
(Karanlık Üretim-Dijital Fabrikalar)
Endüstri 4.0 döneminde fabrikalar,makinelerin birbirleriyle ve insanla etkileşim halinde olacağı yepyeni karanlık üretim ortamına dönüşmektedir.İnsanın sistemden çekildiği,siber-fiziksel sistemlerin,sanal gerçeklik teknolojilerinin,kullanılacağı bu fabrikalarda üretim,otonom robotlar (kobotlar) tarafından 7/24 ışıksız bir ortamda gerçekleştirilecek.Amaç; üretimde sıfır hata,en az maliyet,üst düzey verim,esnek,dinamik,kaliteli ve hızlı üretim.
2.Siber-Fiziksel Sistemler
Fiziksel dünyayı, sensorlar aracılığıyla siber dünyayla birleştiren sistemi ifade eder.Siber fiziksel sistemlerin kullanıldığı akıllı fabrikalarda fiziksel dünyanın bir kopyası oluşturulmadan örneğin; piyasaya sürülecek bir ürünün dijital ortamda simülasyonu yapılmadan, gerçek dünyaya getirilmesi söz konusu olmayacak.Siber Fiziksel Sistemler(SFS) piyasaya sürülmüş ürün veya nesnenin birbiriyle atanmış bir internet adresi üzerinden haberleşebilecekleri bir ağ ortamının kullanımını mümkün kılacak.
3.Nesnelerin Interneti
İlk olarak 1999 yılında kullanılan Nesnelerin Interneti (IoT) kavramı,siber-fiziksel sistemlerin birleriyle ve insanlarla gerçek zamanlı olarak iletişime geçebilecekleri bir teknolojidir.Ev ve ofis sistemleri,arabalar,saatler,bileklikler,gözlükler…vb sayısız ürün Bluetooth ve Wi-fi teknolojileriyle artık internete bağlanmaya başladı bile. 2020 yılı itibariyle 40 milyarın üzerinde nesnenin internete bağlanacağı öngörülmektedir.
4.Bulut Teknolojileri
Endüstri 4.0 sürecinin en önemli teknolojilerinden biri olan bulut bilişim sistemi her türlü verinin online bir ortamda tutulmasını ifade eder.Bulut sistemi kamusal ve bireysel düzeyde tüm kullanıcılara esnek ve ekonomik ve her zaman her yerde ulaşılabilir veri saklama ve online ortamda veri yönetimi imkanı sağlar.Özellikle sanayide ürünlerle ilgili veri toplanması ve verilerin incelenerek anlamlandırılması bağlamında önemli bir yer tutacağı öngörülüyor.Amerika’nın önde gelen internet devi Amazon 2006 yılında ilk bulut teknolojisini hizmete açmıştır. Genel bulut,özel bulut,melez bulut,topluk bulutu olarak farklı kapsamlarda bulut teknolojileri mevcuttur.
5.Büyük Veri ve Analatikler
Büyük veri, bilgi akışı sağlayan çok çeşitli teknolojik araçlardan veya ortamlardan gelen karışık veri yığınlarını ifade eder.Bu veri yapılandırılmamış ve işlenmesi anlamlandırılması gereken bir bilgidir.Bulut bilişimin veri depolama sorununu ortadan kaldırması büyük veri kavramının gelişmesine ve depolanmasına olanak sağlamıştır. Günümüzde teknolojik gelişmelerin hızla artması ve insanların internette daha fazla zaman geçirmesiyle birlikte her geçen gün daha da büyüyen bu bilgi yığını; analitikler adı verilen özel yazılımlar aracılığıyla analiz edilerek anlamlı bilgilere dönüştürülmektedir.
6.Yapay Zeka
Yapay zekâ, öğrenerek ve öğrendiklerinden kendi çıkarımlarını yaparak insan zekâsını taklit eden teknolojiler olarak tanımlanmaktadır. Yapay zekâ teknolojileri sayesinde birçok sistem, araç ve makine, insan müdahalesi olmadan otonom şekilde işler hale gelebilmektedir.İmalat sanayinde yapay zekâ ya da akıllı yazılım çözümleri,değişen ve beklenmeyen ortam şartlarında geçmiş öğrenimlerin ve sistemlerin devamlılığını sağlayarak fayda yaratmaktadır.
7. Kobotlar (Öğrenen Robotlar)
Endüstri 4.0’nın yenilikçi ürünleri arasında yer alan işbirlikçi robot anlamına gelen kobotlar birbirleriyle ve insanlarla en yüksek düzeyde etkileşim kurarak 4.0 üretimin çok önemli bir bileşeni olmaktadır.İnsanlarla etkileşim halindeki kobotlarla birlikte, sanayide verimin arttırılması ve ürün maliyetinin düşürülmesi planlanmaktadır.Kobotlar sanayide insanlar için riskli olabilecek işlerde kullanılacaktır.Bu durum iş kazalarının azalmasına ve iş yeri güvenliğini artmasına olanak sağlayacaktır.
8. 3 Boyutlu Yazıcılar
3. boyutlu yazıcılar,bilgisayar ortamında tasarlanan bir ürünü 3 boyutlu somut nesnelere dönüştüren teknolojiyi ifade eder. Sanayide bu teknoloji katmanlı üretim olarak da tanımlanır.3 boyutlu üretimde insana gereksinim duyulmayacağı için 3 boyutlu yazıcılar akıllı fabrikaların çalışma prensibine tamamen uygundur.
9.Arttırılmış Gerçeklik
Arttırılmış gerçeklik teknolojisi, gerçek dünyanın bilgisayar ortamında arttırılarak zenginleştirilmesidir.Bu teknoloji aracılığıyla gerçek dünyadaki bir ortam ve ortamın içindekiler bilgisayarlar tarafından üretilen ses,görüntü ve grafik verileriyle zenginleştirilerek yeni gerçek fiziksel ortamlar meydana getirir.Günümüzde arttırılmış gerçeklik uygulaması eğitimden,sağlığa mimariden sanata varana kadar yaşamın her alanında kullanılmaya başlanmış heyecan verici bir teknolojidir.
10.Yapay ve Dikey Sistem Entegrasyonu
Günümüzde işletmelerin veya şirketlerin büyümesinde yatay ve dikey bütünleşme ve entegrasyon kavramı önemli rol oynamaktadır. Bir işletme veya şirket içindeki tüm unsurlar dikey entegrasyonu ve ürün pazarında yer alan tüm unsurlar ise yatay entegrasyonu ifade etmektedir.Dikey entegrasyon aynı sektör içerisinde yer alan işletme veya şirketlerin birleşmesi anlamına gelir.
Yatay ve dikey sistem entegrasyonunun gerçekleştirildiği 4.0 fabrikalarda üretim zincirindeki değişikliğinin hızlı tespiti ve hızlı çözüm bulunması söz konusu olabilmektedir.Müşteriye özel ürünler,kaynak verimliliğinin artması,küresel tedarik zincirinde optimasyonun elde edilmesi, yapay ve dikey entegrasyonun avantajları arasında yer almaktadır.
*Bu bölüm tamamlanmıştır.Bir diğer bölüme geçebilmeniz için bölüm sonunda bulunan ‘Quiz’deki tüm soruları doğru yanıtlamanız gerekmektedir.Lütfen,quiz için sol üst köşede bulunan ‘Take the Quiz’ butonuna tıklayınız.Başarılar dileriz.